Beschrijving
Het ne bis in idem-beginsel stelt dat niemand tweemaal voor hetzelfde feit mag worden vervolgd en/of gestraft. Maar wat is precies ‘hetzelfde feit’? Zolang dat niet duidelijk is, komen dubbele vervolgingen en bestraffingen nog voor – ook in Nederland. Zowel het Hof van Justitie als het EHRM heeft spraakmakende arresten gewijd aan het feitsbegrip bij ne bis in idem. Binnen Europa wint een materieel (‘ruimer’) feitsbegrip aan terrein, maar de Hoge Raad wenst die lijn vooralsnog niet te volgen.
In dit boek analyseert mr. Joeri Bemelmans (vaksectie straf- en strafprocesrecht, Radboud Universiteit Nijmegen) de Nederlandse en Europese rechtspraak over ‘hetzelfde feit’. Veder beschrijft hij hoe in de Verenigde Staten wordt omgegaan met een tweede vervolging en bestraffing op basis van de double jeopardy rule.
De kern van het boek behelst de vraag of de gevolgen van een ruimere invulling van ‘hetzelfde feit’ inderdaad onredelijk en onwenselijk zijn, zoals de Hoge Raad beweert. De auteur meent van niet: een Europa-conforme, materiële, invulling van het feitsbegrip bij de ne bis in idem-regel in Nederland kan worden toegejuicht. Dat zou voor Nederland reden kunnen zijn het Zevende Protocol bij het EVRM alsnog te ratificeren. Want nu zijn er nog vaak twee vervolgingen aan de orde, en dat is er één te veel.
